In een wereld waarin China, de Verenigde Staten en de Europese Unie strijden om economische invloed, ontstaat er een nieuwe, stille speler op het wereldtoneel: Bitcoin. Hoewel de digitale munt geen vlag, leger of handelsakkoorden heeft, wint het terrein in de marges van de internationale handel. Landen die klem zitten tussen geopolitieke machten beginnen alternatieve routes te zoeken voor economische soevereiniteit, en steeds vaker leidt die weg naar Bitcoin.
In dit artikel bekijken we hoe Bitcoin zich in het afgelopen decennium heeft ontwikkeld tot een strategisch instrument binnen de wereldhandel. Niet als vervanger van traditionele handelsblokken, maar als ontsnappingsroute voor landen en bevolkingen die minder grip hebben op het internationale financiële systeem.
De dominantie van China, de VS en de EU in perspectief
Als we kijken naar de mondiale handelsstructuur van 2000 tot 2024, zien we een duidelijke machtsverschuiving. In 2000 was de Verenigde Staten nog het dominante handelscentrum voor veel landen in de Amerika’s en delen van Azië. Europa had sterke handelsbanden met Afrika en de buurlanden. China speelde toen slechts een bijrol in het wereldtoneel.
Fast forward naar 2024 en het beeld is fundamenteel veranderd. China is uitgegroeid tot de grootste handelspartner van het merendeel van Azië, Afrika en Zuid-Amerika. De VS heeft haar invloed grotendeels weten te behouden in Noord-Amerika en delen van Latijns-Amerika. Europa is enigszins teruggedrongen, met focus op de eigen regio.
Deze machtsblokken concurreren niet alleen op het gebied van fysieke goederen en diensten, maar ook op digitaal en monetair terrein. En precies op dat kruispunt begint Bitcoin zijn invloed uit te breiden.
Waarom Bitcoin relevant is voor wereldhandel
Bitcoin is geen traditionele handelsmunt. Het wordt niet beheerd door een centrale bank, kent geen grenzen en vereist geen toestemming van overheden. Juist daarom groeit de interesse in Bitcoin onder landen en economische gemeenschappen die zich gemarginaliseerd voelen door de huidige geopolitieke orde.
Voor landen met een zwakke munt, beperkte toegang tot internationale kapitaalmarkten of onderhevig aan sancties biedt Bitcoin een uitweg. Niet per se als primair betaalmiddel, maar als een parallel systeem dat functioneert buiten de invloedssferen van Washington, Brussel of Beijing.
In landen zoals Nigeria, Venezuela en Argentinië zien we hoe burgers en kleine bedrijven Bitcoin gebruiken om te ontsnappen aan inflatie, valutarestricties en een falende infrastructuur. Deze trends zijn geen toeval. Ze wijzen op een bredere behoefte aan een neutrale, betrouwbare waardeoverdracht in een wereld die steeds meer gepolitiseerd raakt.
China’s digitale yuan versus Bitcoin
China erkent het strategische belang van digitale valuta, maar kiest voor controle. De invoering van de digitale yuan (e-CNY) is een directe poging om wereldwijd invloed uit te oefenen via digitale handel, vooral in ontwikkelingslanden die afhankelijk zijn van Chinese investeringen en infrastructuur. Tegelijkertijd heeft China alle vormen van cryptovaluta, waaronder Bitcoin, verboden. Het ziet decentrale valuta als een bedreiging voor haar monetair beleid en binnenlandse stabiliteit.
Toch kunnen we niet voorbijgaan aan de ironie. Terwijl China Bitcoin verbiedt, gebruikt de rest van de wereld het juist om te ontsnappen aan de invloed van landen als China. Bitcoin biedt wat de e-CNY niet kan: volledige neutraliteit, transparantie en onafhankelijkheid van staatssystemen.
De Amerikaanse dollar onder druk
De Verenigde Staten heeft jarenlang kunnen rekenen op de dominantie van de dollar in de internationale handel. Het zogenaamde ‘petrodollar-systeem’ gaf Amerika een unieke positie: landen hadden dollars nodig om olie te kopen, en spaarden dus in dollars. Die positie staat onder druk nu alternatieven ontstaan.
Bitcoin vormt op dit moment geen directe bedreiging voor de dollar in de formele handel tussen staten. Maar het fungeert wel als een parallel circuit. In situaties waarin Amerikaanse sancties van kracht zijn — denk aan Iran, Rusland of delen van Afrika — wordt Bitcoin ingezet om grensoverschrijdende transacties toch mogelijk te maken. Dat maakt het voor de VS moeilijker om haar economische macht via het financiële systeem te behouden.
De EU: regulering in plaats van adoptie
De Europese Unie heeft een voorzichtige benadering gekozen. Enerzijds werkt de EU aan duidelijke regulering via het MiCA-raamwerk, dat bedoeld is om stabiliteit en transparantie in de cryptomarkt te brengen. Anderzijds is er weinig ambitie om Bitcoin strategisch te benutten. Europese centrale banken richten zich vooral op een digitale euro en houden Bitcoin op afstand.
Toch zijn er signalen dat Europese burgers en bedrijven steeds vaker gebruikmaken van Bitcoin als hedge tegen inflatie of als investering. Vooral in Oost- en Zuid-Europese landen groeit de adoptie, wat duidt op een onderstroom die mogelijk groter wordt als de euro in waarde blijft dalen of als het vertrouwen in nationale banken afneemt.
Bitcoin als neutrale handelslaag
Wat Bitcoin uniek maakt in dit geopolitieke spel is dat het geen bondgenootschappen kent. Het is neutraal, transparant en programmeerbaar. Daardoor kan het dienen als universele laag voor waardeoverdracht, los van lokale valuta en regelgeving. In theorie zou elk land — van El Salvador tot Oekraïne — Bitcoin kunnen gebruiken om directe, grensoverschrijdende handel te drijven zonder tussenkomst van internationale banken of betalingsnetwerken.
Dat maakt Bitcoin bijzonder interessant voor landen die niet willen kiezen tussen het Westen of het Oosten, maar hun eigen weg willen gaan. Voor hen kan Bitcoin de infrastructuur vormen van een nieuwe vorm van digitale soevereiniteit.
Wordt Bitcoin een dominante handelsmunt?
Op dit moment is Bitcoin nog geen wereldmunt in traditionele zin. De volatiliteit, beperkte schaalbaarheid en politieke weerstand maken het onwaarschijnlijk dat grote staten hun export en import binnenkort in Bitcoin zullen afrekenen. Toch is de beweging in gang gezet.
Wat tien jaar geleden begon als een niche voor tech-enthousiastelingen, is uitgegroeid tot een serieus strategisch alternatief binnen de wereldhandel. Niet door verdragen of politieke invloed, maar door het bieden van echte waarde in situaties waar traditionele systemen tekortschieten.
In die zin is Bitcoin geen concurrent van de VS, China of de EU, maar een katalysator voor verandering binnen het mondiale handelslandschap. Het laat zien dat digitale soevereiniteit mogelijk is — niet door macht, maar door open technologie.
Ontvang €20 GRATIS bij de meest voordelige crypto-exchange van Nederland
Finst biedt je de mogelijkheid om snel en eenvoudig crypto te kopen en verkopen tegen de laagste tarieven van Nederland. Als enige exchange met een Proof-of-Reserve garantie, zorgt Finst voor een 1:1 dekking van jouw investeringen. Dit maakt Finst een van de meest betrouwbare en veilige platforms op de markt.
Let op: deze actie is tijdelijk en kan op elk moment worden gewijzigd of beëindigd.
Conclusie: Bitcoin’s plek in het geopolitieke speelveld
De strijd om wereldhandel draait allang niet meer alleen om goederen of grondstoffen. De echte macht ligt in wie het financiële systeem beheert. In dat krachtenveld biedt Bitcoin iets radicaal nieuws: een grensoverschrijdend, permissionless systeem dat niemand volledig kan controleren. Precies dat maakt het zo aantrekkelijk voor landen die buiten het speelveld van de grote drie willen blijven.
Bitcoin past dus niet in het bestaande plaatje van handelsdominantie — het tekent een nieuw, nog onvoltooid plaatje. Een waarin de macht over waardeoverdracht decentraal, digitaal en democratisch wordt verdeeld.
En misschien is dat precies wat de wereld op dit moment nodig heeft.
